Recenzja książki „Zachłanny mózg”.

…gdy przyzwyczajasz się do tego, że wszystko jest na wyciągnięcie ręki, tracisz fizjologiczną zdolność rezygnowania z natychmiastowej nagrody i osiągania korzyści odsuniętych w czasie. | „Zachłanny mózg” Sébastien Bohler

Mam słabość do dobrze napisanych, szczegółowo dopracowanych i odpowiednio skonstruowanych thrillerów psychologicznych. Od czasu do czasu lubię sięgnąć po coś mrocznego, coś dla ludzi o mocnych nerwach, coś od czego trudno oderwać umysł i wzrok. Jednak nigdy, przenigdy nie przypuszczałam, że głównym bohaterem takiej opowieści stanie się mój doskonały w swych niedoskonałościach mózg.

Sébastien Bohler ukazuje ten najbardziej tajemniczy narząd w zupełnie nowym świetle. Umysł człowieka wprowadził ludzkość w zupełnie inny poziom technologicznego i cyfrowego zaawansowania. „Człowiek, autor tych zmian, stał się śmiertelnym zagrożeniem dla siebie samego. Jego pradawne oprogramowanie neuronalne wciąż ślepo realizuje cele, które popłacały w toku ewolucji, mimo że straciły one rację bytu w świecie, który sobie stworzył. Ludzkość nie zdążyła się przystosować do realiów globalizacji”.

Autor udowadnia, że w dzisiejszych czasach wzmocnienia pierwotne człowieka niczym nie różnią się od tych prehistorycznych. W dalszym ciągu rodzaj ludzki poszukuje jedzenia, komfortu, seksu i wysokiego statusu społecznego. Mało tego, jesteśmy zaprogramowani, by zawsze mieć więcej! Wzrost jest jedynym, liczącym się tu kryterium: „[…] Produkcja musi notować zwyżki, konsumpcja szybować, produkt krajowy brutto piąć się w górę, a siła nabywcza i poziom życia rosnąć”.

Oczywiście znalazło się również wiele osób, które wywęszyły dobry pieniądz na pradawnym, lecz wciąż aktualnym oprogramowaniu ludzkiego mózgu. Zaczynając od autorów gier komputerowych, poprzez twórców popularnych portali społecznościowych, kończąc na wszelkich wyręczających i zastępujących ludzi maszynach. Czy wiecie, że w 2018 roku uzależnienie od gier komputerowych zostało umieszczone na liście zaburzeń behawioralnych, zaraz obok nałogu narkotykowego i alkoholowego? Dobrze nie brzmi również stwierdzenie byłego dyrektora do spraw wzrostu liczby użytkowników Facebooka, Chamatha Palihapitiya, który „wyraził żal za stworzenie serwisu niszczącego psychikę nastolatków poprzez ciągłe wzbudzanie niepewności co do ich samooceny”. Nie do przyjęcia wydaje się również fakt, iż model bezpłatnych i ogólnodostępnych materiałów (reportaże, filmy, teledyski online) są jedynie narzędziem umożliwiającym wprowadzenie nowoczesnych technik marketingowych, wpływających na podatne na manipulacje obszary mózgu.

Jednak najtragiczniejsze w tym wszystkim zdaje się spostrzeżenie: „Dzisiaj, w obliczu błyskawicznego tempa zmian następujących w przyrodzie i zagrażających naszemu istnieniu, zachowujemy się jak piloci samolotu, których jedyną reakcją na wycie wszystkich systemów ostrzegawczych, sygnalizujące nadchodzącą katastrofę, byłoby stwierdzenie: Zostały nam dwie minuty, to akurat w sam raz, żeby zaparzyć sobie kawę».

Czy jest jakaś szansa na szczęśliwe zakończenie? To już zależy od nas samych i przede wszystkim od uzyskania pełnej świadomości sytuacji, w której znalazła się ludzkość. „Zachłanny mózg” jest jak kubeł zimnej wody wylany na głowę każdego, kto choć w niewielkim stopniu myśli o przyszłości. Fakty przerażają, ale jednocześnie bardzo wiele tłumaczą.

Czytajcie! To jest bardzo ważna książka, zwłaszcza w kontekście kryzysu klimatycznego w wielu zakątkach świata.
___
korekta tekstu: Anna Fathi

Wydawnicze szczegóły książki:
| autor: SEBASTIEN BOHLER
| przekład: ŁUKASZ MUSIAŁ
| tytuł: ZACHŁANNY MÓZG.JAK NIENASYCONY HOMO SAPIENS SKAZUJE ŚWIAT NA ZAGŁADĘ
| wydawnictwo: FEERIA
| premiera: 15.01.2020
| liczba stron: 256
| format: 203×142
| gatunek: LITERATURA POPULARNONAUKOWA